روابط عاطفی سالم، یکی از مهمترین ارکان خوشبختی و رضایت از زندگی هستند. اما در دنیای امروز، با گسترش روزافزون شبکه‌های اجتماعی و وابستگی شدید به آن‌ها، این روابط با چالش‌های جدیدی روبرو شده‌اند. آیا می‌دانستید که 90% زوج‌ها درگیر مسائل مربوط به اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و روابط عاطفی خود هستند؟
اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، دیگر یک مشکل فردی نیست، بلکه به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است که می‌تواند بنیان خانواده‌ها را متزلزل کند. گذراندن ساعت‌های طولانی در اینستاگرام، فیسبوک، توییتر و سایر پلتفرم‌ها، می‌تواند باعث کمبود توجه به همسر به دلیل شبکه‌های اجتماعی، کاهش صمیمیت، افزایش حسادت و بی‌اعتمادی، و حتی خیانت مجازی و اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی شود.
متاسفانه خیلی از زوج ها با مشکل دعواهای زوجین به خاطر شبکه‌های اجتماعی درگیر هستند و نمیدونن که چطور باید این چالش رو برطرف کنند, در این مقاله، قصد داریم به طور جامع به بررسی تأثیر اعتیاد به اینستاگرام/فیسبوک/… بر روابط عاطفی بپردازیم. نشانه‌های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در روابط را شناسایی می‌کنیم، علل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در زوجین را بررسی می‌کنیم و در نهایت، راهکارهای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در رابطه را ارائه می‌دهیم. همچنین، به شما خواهیم گفت که چگونه می‌توانید با استفاده از مشاوره زوج درمانی برای اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، رابطه خود را نجات دهید.
اگر شما هم نگران وابستگی به شبکه‌های اجتماعی و مشکلات زناشویی ناشی از آن هستید، با ما همراه باشید تا با هم به جنگ این غول بی‌شاخ و دم برویم و روابط عاطفی خود را از خطر نابودی نجات دهیم!
نشانه‌های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در روابط
اگر نگران هستید که شما یا همسرتان به شبکه‌های اجتماعی معتاد شده‌اید و این اعتیاد بر رابطه شما تأثیر منفی گذاشته است، باید به دنبال نشانه‌های هشداردهنده باشید.
آیا اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی باعث سردی رابطه می‌شود؟ بله، یکی از اولین نشانه‌های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، کاهش صمیمیت و سردی عاطفی بین زوجین است.
صرف زمان بیش از حد در شبکه‌های اجتماعی
یکی از بارزترین نشانه‌های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در روابط، صرف زمان بیش از حد در این پلتفرم‌ها است. اگر شما یا همسرتان ساعت‌ها در روز را صرف چک کردن اینستاگرام، فیسبوک، تلگرام و… می‌کنید و از فعالیت‌های مشترک، گفتگو و وقت گذراندن با یکدیگر غافل می‌شوید، این می‌تواند یک زنگ خطر باشد.
غفلت از همسر و وظایف
اعتیاد به موبایل و روابط عاطفی را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. وقتی یکی از زوجین به شدت درگیر شبکه‌های اجتماعی می‌شود، ممکن است از همسر، فرزندان و وظایف خود در قبال آن‌ها غافل شود. این مسئله می‌تواند منجر به ایجاد حس تنهایی، بی‌توجهی و نارضایتی در همسر شود.
پنهان‌کاری و دروغگویی درباره فعالیت در شبکه‌های اجتماعی
اگر شما یا همسرتان درباره میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی یا نوع فعالیت خود در این فضا پنهان‌کاری می‌کنید، دروغ می‌گویید یا سعی دارید گوشی خود را از دیگری مخفی کنید، این می‌تواند نشانه وابستگی به شبکه‌های اجتماعی و مشکلات زناشویی باشد.
تحریک‌پذیری و پرخاشگری هنگام قطع دسترسی به شبکه‌های اجتماعی
آیا وقتی اینترنت قطع می‌شود، نمی‌توانید به شبکه‌های اجتماعی دسترسی پیدا کنید یا گوشی خود را جا می‌گذارید، عصبی، بی‌قرار و پرخاشگر می‌شوید؟ این واکنش‌های شدید، می‌تواند نشانه وابستگی بیش از حد به شبکه‌های اجتماعی باشد.
کاهش صمیمیت و علاقه به برقراری رابطه جنسی
تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر صمیمیت زوجین، یک واقعیت انکارناپذیر است. اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی می‌تواند باعث کاهش میل جنسی، سرد مزاجی و بی‌علاقگی به برقراری رابطه جنسی با همسر شود. این مسئله می‌تواند به تدریج فاصله عاطفی بین زوجین را بیشتر کند.
مقایسه مداوم خود و رابطه با دیگران در شبکه‌های اجتماعی
شبکه‌های اجتماعی پر از تصاویر و ویدیوهای جذاب و فریبنده از زندگی دیگران است. اگر شما یا همسرتان به طور مداوم خود و رابطه خود را با دیگران مقایسه می‌کنید و احساس حسادت، نارضایتی و کمبود می‌کنید، این می‌تواند نشانه تأثیر منفی شبکه‌های اجتماعی بر عزت نفس و رضایت از رابطه شما باشد.
استفاده از شبکه‌های اجتماعی به عنوان راهی برای فرار از مشکلات
چگونه بفهمم همسرم به شبکه‌های اجتماعی معتاد است؟
اگر به جای حل مشکلات و گفتگو با همسر، به شبکه‌های اجتماعی پناه می‌برید و سعی می‌کنید از این طریق از واقعیت فرار کنید، این می‌تواند نشانه اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و وجود مشکلات عمیق‌تر در رابطه شما باشد.
علل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در زوجین
برای مقابله موثر با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در روابط، ابتدا باید علل و ریشه‌های این مشکل را شناسایی کنیم. دلایل مختلفی می‌توانند باعث شوند که یک فرد به شبکه‌های اجتماعی معتاد شود و این اعتیاد، زندگی مشترک او را تحت تأثیر قرار دهد.
مشکلات فردی (کمبود عزت نفس، اضطراب اجتماعی، افسردگی و…)
یکی از مهمترین علل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در زوجین، مشکلات فردی است. افرادی که از کمبود عزت نفس، اضطراب اجتماعی، افسردگی، تنهایی یا سایر مشکلات روانشناختی رنج می‌برند، ممکن است به شبکه‌های اجتماعی پناه ببرند تا از این طریق، احساس بهتری پیدا کنند، با دیگران ارتباط برقرار کنند یا از واقعیت‌های تلخ زندگی فرار کنند.
مشکلات در رابطه (نبود صمیمیت، عدم گفتگو، نارضایتی جنسی و…)
گاهی اوقات، ریشه اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در خود رابطه نهفته است. وقتی زوجین با مشکلاتی مانند نبود صمیمیت، عدم گفتگو، نارضایتی جنسی، بی‌اعتمادی، دعواهای مکرر و… روبرو هستند، ممکن است یکی از آن‌ها یا هر دو به شبکه‌های اجتماعی پناه ببرند تا از این طریق، خلاء عاطفی خود را پر کنند یا از مشکلات رابطه فرار کنند. دعواهای زوجین به خاطر شبکه‌های اجتماعی ریشه در نارضایتی در رابطه داره
ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی (جذابیت، پاداش‌های فوری، فرار از واقعیت و…)
خود شبکه‌های اجتماعی هم با ویژگی‌های خاصی که دارند، می‌توانند زمینه‌ساز اعتیاد شوند. طراحی جذاب، ارائه پاداش‌های فوری (مانند لایک، کامنت، فالوور و…)، امکان برقراری ارتباط با افراد مختلف، و فراهم کردن فضایی برای فرار از واقعیت، از جمله عواملی هستند که می‌توانند افراد را به شبکه‌های اجتماعی وابسته کنند.
فشار اجتماعی و ترس از عقب ماندن از دیگران (FOMO)
ترس از دست دادن (FOMO یا Fear of Missing Out) یکی از پدیده‌های رایج در عصر شبکه‌های اجتماعی است. بسیاری از افراد، به خصوص جوانان، به دلیل ترس از عقب ماندن از دیگران، از دست دادن اخبار و اتفاقات مهم، یا طرد شدن از گروه‌های اجتماعی، به طور مداوم شبکه‌های اجتماعی را چک می‌کنند و به آن‌ها وابسته می‌شوند.
آیا من به شبکه‌های اجتماعی معتاد هستم؟ پاسخ به این سوال خیلی وقتا به خاطر ترس از عقب موندن از بقیه افراد جامعه هست
راهکارهای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در رابطه
اگر متوجه شدید که شما یا همسرتان به شبکه‌های اجتماعی معتاد شده‌اید و این مسئله بر رابطه شما تأثیر منفی گذاشته است، نگران نباشید. با به کارگیری راهکارهای مناسب، می‌توانید این مشکل را حل کنید و رابطه خود را نجات دهید.
خودآگاهی و پذیرش مشکل
اولین قدم برای مقابله با هر نوع اعتیادی، خودآگاهی و پذیرش مشکل است. باید بپذیرید که شما یا همسرتان به شبکه‌های اجتماعی وابستگی ناسالم پیدا کرده‌اید و این وابستگی، مشکلاتی را در رابطه شما ایجاد کرده است.
چگونه اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی را ترک کنم؟ اولین قدم پذیرش هست
تعیین محدودیت زمانی برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی
با همسر خود توافق کنید که چه میزان زمانی را در روز می‌توانید به شبکه‌های اجتماعی اختصاص دهید. می‌توانید از اپلیکیشن‌های مخصوص کنترل زمان استفاده کنید یا برای خودتان آلارم بگذارید تا زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی را مدیریت کنید.
از مهمترین راهکارهای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در رابطه تعیین محدودیت هست
جایگزین کردن فعالیت‌های مشترک و لذت‌بخش
به جای اینکه ساعت‌ها وقت خود را در شبکه‌های اجتماعی بگذرانید، سعی کنید فعالیت‌های مشترک و لذت‌بخشی را با همسر خود انجام دهید. می‌توانید با هم فیلم ببینید، آشپزی کنید، ورزش کنید، به پیاده‌روی بروید، کتاب بخوانید، بازی کنید یا هر کار دیگری که هر دوی شما از آن لذت می‌برید.
تقویت مهارت‌های ارتباطی و گفتگو با همسر
یکی از مهمترین دلایل پناه بردن افراد به شبکه‌های اجتماعی، کمبود ارتباط موثر و صمیمانه با همسر است. سعی کنید مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنید، به حرف‌های همسرتان با دقت گوش دهید، احساسات خود را به طور شفاف بیان کنید و برای گفتگو و حل مشکلات وقت بگذارید.
بهترین راهکارهای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در رابطه تقویت رابطه زوجین هست
حذف اپلیکیشن‌های اعتیادآور یا محدود کردن نوتیفیکیشن‌ها
اگر نمی‌توانید خودتان را کنترل کنید و به طور مداوم وسوسه می‌شوید که شبکه‌های اجتماعی را چک کنید، می‌توانید اپلیکیشن‌های اعتیادآور را از گوشی خود حذف کنید یا حداقل نوتیفیکیشن‌های آن‌ها را غیرفعال کنید تا کمتر حواستان پرت شود.
کمک گرفتن از مشاور و زوج‌درمانگر
اگر احساس می‌کنید که به تنهایی نمی‌توانید بر اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی غلبه کنید یا این مشکل تأثیر جدی بر رابطه شما گذاشته است، حتماً از یک مشاور یا زوج‌درمانگر کمک بگیرید.
مشاوره زوج درمانی برای اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی میتونه خیلی موثر باشه و یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا ریشه‌های مشکل را شناسایی کنید و راهکارهای مناسب برای حل آن را پیدا کنید.
دیجیتال دتاکس (فاصله گرفتن دوره‌ای از شبکه‌های اجتماعی)
گاهی اوقات، بهترین راه حل برای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، فاصله گرفتن دوره‌ای از آن‌ها است. می‌توانید با همسر خود توافق کنید که برای مدتی (مثلاً یک هفته یا یک ماه) به طور کامل از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید و به جای آن، بر روی رابطه خود و فعالیت‌های مشترک تمرکز کنید.
یکی از راه های ترک اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی برای بهبود رابطه همین راهکار هست
نتیجه‌گیری
اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و روابط عاطفی، یک واقعیت تلخ در دنیای امروز است. این مشکل، می‌تواند تأثیرات مخربی بر زندگی مشترک زوج‌ها بگذارد و آن‌ها را از یکدیگر دور کند. اما خبر خوب این است که با آگاهی، پذیرش مشکل و به کارگیری راهکارهای مناسب، می‌توان بر این اعتیاد غلبه کرد و رابطه را نجات داد.
به یاد داشته باشید که هیچ چیز نمی‌تواند جایگزین ارتباط واقعی، صمیمیت، گفتگو و وقت گذراندن با همسر شود. سعی کنید از شبکه‌های اجتماعی به عنوان ابزاری برای *تقویت* رابطه خود استفاده کنید، نه *جایگزینی* برای آن. اگر احساس می‌کنید که در این زمینه به کمک نیاز دارید، می‌توانید از دکتر هدیه شیشه فر کمک بگیرید یا با استفاده از دوره های ویدیویی ایشان به افزایش مهارت های فردی و دانش سلامت روان خود بیفزایید.
همچنین، با مراجعه به مجله سلامت سایت دکتر هدیه شیشه فر، می‌توانید مقالات بیشتری درباره مسائل مربوط به روابط زوجین و مهارت‌های زندگی مطالعه کنید و اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید. شاید با مطالعه مقالات وابستگی به شبکه‌های اجتماعی و مشکلات زناشویی به راه حل های تازه ای برسید
منابع
- Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2017). Social networking sites and addiction: Ten lessons learned.
International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(3), 311. https://doi.org/10.3390/ijerph14030311 - Blackwell, D., Leaman, C., Tramposch, R., Osborne, C., & Liss, M. (2017). Extraversion, neuroticism,
attachment style and fear of missing out as predictors of social media use and addiction. Personality
and Individual Differences, 116, 69-72. https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.04.039 - Clayton, R. B., Nagurney, A., & Smith, J. R. (2013). Cheating, breakup, and divorce: Is Facebook use to
blame?. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(10), 717-720. https://doi.org/10.1089/cyber.2012.0424
